In het Nederlands Tijdschrift voor Wondzorg van april 2018 is aandacht besteed aan onze publieksacademie Tijd heelt niet alle Wonden.
Tijd heelt niet alle wonden
Dat de patiënt centraal staat horen we vaak en tijdens de bijeenkomst op 12 april van de Medische Publieksacademie Twente is dat ook het geval. Dit initiatief van Medisch Spectrum Twente (MST) is gestart in 2017. De bijeenkomsten gingen over: beroerte en de ziekte van Parkinson, darmkanker, traumaletsel, boezemfibrilleren & hartklepafwijkingen en de gezondheidsrisico’s van het opgroeiende kind in de 21e eeuw. Het grote aantal bezoekers dat deze avonden bijwoonde en de positieve waardering die ze in de evaluatie uitspraken zijn voor MST reden om ook in 2018 weer een aantal onderwerpen op de agenda te zetten. De eerste bijeenkomst van dit jaar betreft de wondzorg en hiervoor presenteren de behandelaars van het Wond Expertise Centrum, de wondpoli in MST, een programma in het auditorium van het ziekenhuis. In de ruimte ernaast presenteerden partijen die vanuit verschillende invalshoeken met de wondzorg te maken hebben zich, met onder andere informatie over verbandmaterialen, diagnostiek en registratie, dieetadvies, thuiszorg en patiëntenorganisaties.
Doelstelling publieksacademie
Het doel van de publieksacademie is om de gezondheid in de regio te verbeteren en de mensen in het verzorgingsgebied op een laagdrempelige manier te informeren en te betrekken bij het ziekenhuis. Tijdens de thema-avonden delen specialisten en behandelaars hun kennis met de bezoekers. Hoe werkt het lichaam, wat zijn signalen waar u iets mee moet doen, welke behandelingen en innovaties zijn er en wat kunt u zelf doen om bij te dragen aan een optimale gezondheid.
Een pleister en een kusje
Volgens de eerste spreker, vaatchirurg Robbert Meerwaldt, genezen de meeste wonden in Nederland gelukkig nog altijd vanzelf, een pleister en een kusje volstaan. Wat overblijft zijn gecompliceerde wonden die de hulp van professionals nodig hebben. Hoewel een goede inventarisatie van aantallen in Nederland nog nooit is gedaan, weten we wel dat we er heel erg veel geld aan uitgeven. Bij elkaar net zoveel als we aan de gehele oncologische zorg spenderen, aldus Meerwaldt.
Diabetes en obesitas zijn twee belangrijke oorzaken voor moeilijk genezende wonden. Uit de cijfers blijkt dat Twente procentueel de hoogste concentratie heeft van mensen die aan deze chronische ziekten lijden. De verwachting is dat dit cijfer in de komende jaren alleen nog maar zal stijgen. Bij de 1,2 miljoen diabetespatiënten die ons land telt komen wekelijks 1000 nieuwe. Het sluipende karakter van diabetes zorgt voor een opbouw aan schade nog voordat de patiënt zich van de ziekte bewust is. Als derde belangrijke oorzaak noemt Meerwaldt de vergrijzing. Daarmee is de cirkel rond en kan nagenoeg de hele zaal zich op een of meer punten aangesproken voelen.
Multidisciplinair
Met voorbeelden van de gevolgen van een ernstige wond, niet alleen financieel maar zeker ook maatschappelijk, schetst Meerwaldt het belang van goed georganiseerde wondzorg en snellere genezing. Om deze zorg te kunnen bieden, werken in het Twentse WEC de chirurg, de plastisch chirurg en de dermatoloog samen met de verpleegkundig specialist binnen het wondcentrum. Ze werken met dezelfde protocollen en zien waar nodig samen de patiënt. Aansluitend zijn er samenwerkingen met thuiszorgorganisaties die zijn afgestemd op het WEC, die dezelfde taal spreken en zorgen voor een continuering van de wondzorg in de eerste lijn. Ook is er gekozen voor een centrale toeleverancier van de specifieke wondzorgproducten, die er voor zorgt dat er geen substitutie plaatsvindt en de producten direct bij de patiënt worden afgeleverd als dat nodig is.
Communicatie met de patiënt
Vaatchirurg Robbert Meerwaldt, dermatoloog Conrad Glade en plastisch chirurg Narda Hendriks geven beurtelings een toelichting op hun vakgebied in relatie tot de wondzorg. In begrijpelijke taal en ondersteund met toegankelijke visuals laten ze zien wat er in het lichaam kan gebeuren en hoe een specialist daar op in kan grijpen. De toelichtingen maken niet alleen duidelijk wat er mogelijk is, maar geven ook meer inzicht in de overwegingen van een behandelaar om patiëntspecifiek voor bepaalde oplossingen te kiezen. Wat zijn de beperkingen en mogelijkheden waar rekening mee moet worden gehouden en wat maakt optie A. heel goed voor meneer Jansen, terwijl meneer Pieterse veel meer geholpen is met optie B. Informatie die erg nuttig kan zijn voor de zelfredzame, betrokken en naar hartelust googelende patiënt. Want dit soort overwegingen laat zien dat specialistische zorg nog altijd maatwerk is, vakmanschap en niet te vervangen door Google. Goede communicatie tussen arts en patiënt is steeds meer een essentieel onderdeel van de behandeling. Waar de arts vroeger als autoriteit de leiding nam en de patiënt zich overgaf aan dit gezag, is het nu de kracht van samenwerking tussen beiden die de beste zorg kan opleveren.
De weg van de patiënt
In een denkbeeldige patiëntenreis neemt verpleegkundig specialist Miriam Blokhuis de aanwezigen mee op de route die een patiënt aflegt in het WEC. Ze wandelt langs de intake, langs onderzoek, de diagnose en de behandeling naar een eindresultaat. Hiermee plaatst ze de specialistische informatie die hiervoor door de artsen is gegeven over specifieke behandelingen in een logische volgorde en laat de mogelijkheden van het centrum zien. Hiermee wordt de procedure inzichtelijk waardoor patiënten meer begrip kunnen krijgen voor de werkwijze en de duur van het traject. Miriam neemt kort een aantal diagnostische procedures door die de situatie van de patiënt in beeld moeten brengen, en benoemt alle betrokken partijen die op enig moment bij de zorg worden betrokken, in de eerste of tweede lijn. Ze bespreekt ook de rol van de patiënt als het bijvoorbeeld gaat om een gezonde leefstijl.
Ter afsluiting van de avond gaan bezoekers in een vragenronde in gesprek met de artsen. Uiteenlopende onderwerpen komen hier aan bod, zoals de voedingsadviezen, maar ook de rol van hyperbare zuurstof of de exacte werking van de dotterprocedure. Ook de toepassingsmogelijkheden van donorhuid ten opzichte van eigen weefsel komen ter sprake.
Het is duidelijk dat MST met deze Medische Publieksacademie in een belangrijke behoefte voorziet. Dit jaar staan er nog drie bijeenkomsten op de agenda. Op 5 juni is het thema Kanker, op 6 september wordt beeldvormende diagnostiek besproken en in november vindt de laatste bijeenkomst plaats, met als thema de spoedzorg. Kijk hier voor meer informatie en verslag van voorgaande bijeenkomsten.