Zorg rondom niet helende wonden

“Elk wondje begint klein. Maar als je het niet goed behandelt, eindigt het groot. En dat is helaas de dagelijkse praktijk op veel plekken in Nederland”, zegt dr. Robbert Meerwaldt.

Bij een wond is het belangrijk te weten hoe die is ontstaan.

“Als een wond niet geneest, staat niet op je voorhoofd geschreven waarom niet. Toch is het essentieel om te weten. Want als een dokter de wond behandelt met een steunkous, terwijl het echte probleem de doorbloeding is, zal de wond verergeren.”

Een wond is dus niet een kwestie van goed schoonmaken en een verbandje erop doen.

“Nee! Maar dat dachten mensen wel jarenlang, patiënten én artsen. Ook artsen dachten: de wond is goed schoongemaakt, er zit goed verband omheen, waarom heelt deze dan niet? Als er geen goede doorbloeding is op de plek van een wond, kun je schoonmaken tot je een ons weegt, maar dan zal de wond niet genezen. Sterker nog: die zal alleen maar groter worden. Wat zelfs kan leiden tot een amputatie van een voet of been als je te laat bent.”

Amputatie vanwege een wond die niet heelt, is dat een uitzondering?

“Helaas niet! We zien dat mensen veel te lang doortobben met een wond. Zo lang dat wij vaak niet een bloedvatoperatie doen om de wond te laten genezen, maar om de amputatiewond te laten genezen. Sommige tenen zijn dan zo afgestorven, daar kan ik niets aan redden. Dat is enorm frustrerend.”

Moeten wij als patiënten alerter zijn als we een wond hebben, of moet een huisarts sneller doorverwijzen?

“Allebei. We zien patiënten soms erg laat – dat heeft allerlei redenen. Veel mensen durven niet aan de bel te trekken. Ze schamen zich voor hun wond. En soms lukt het niet, omdat ze door de wond niet makkelijk hun huis uitkomen. Soms wordt iemand te laat doorverwezen door de huisarts of de thuiszorg. Bij de thuiszorg werken uitstekende mensen. Zij kunnen de wond echter niet behandelen als bij hen het onderliggende probleem niet bekend is. Hierdoor zal de wond verslechteren.”

Vinden artsen wondzorg belangrijk?

“Ja, natuurlijk! Veel vaatchirurgen hebben geweldige technieken voorhanden waarmee we mensen kunnen helpen. Dotteren, het maken van een omleiding, het zijn fantastische technieken. Maar een patiënt komt niet bij ons omdat wij zo goed kunnen dotteren, maar omdat hij wil genezen. En daar hoort wondgenezing bij.”

Vaak zijn mensen met een complexe wond wat ouder. Is opereren dan wel een goed idee?

“Ja! Als we de operatie niet doen, wordt het soms nog veel erger met die wond. Leeftijd is vaak geen issue. En als de patiënt echt te oud of te zwak is, hebben we nog veel andere manieren om de wond te verzorgen.”

Twee procent van de bevolking heeft een wond die niet geneest – dat gaat om vele duizenden mensen.

“En we zijn bang dat het misschien nog erger is. Er is feitelijk nog nooit gescreend in Nederland op wonden. Er is dus nog heel veel te doen.”

Medische Publieksacademie Twente

Dit interview is gepubliceerd in het magazine dat is uitgebracht naar aanleiding van de Medische Publieksacademie Twente met thema ‘Tijd heelt niet alle wonden’. MST organiseert jaarlijks meerdere publieksacademies; gratis toegankelijke openbare bijeenkomsten. Specialisten informeren de bezoekers over de werking van steeds een ander deel van het lichaam.

Door deze kennis te delen bevorderen wij de gezondheid in de regio en laten wij u kennismaken met de wereld achter ons ziekenhuis en de zorg die hier geboden wordt. Iedereen met een gezonde interesse in de werking van het menselijk lichaam is welkom.