De signalen van darmkanker

Wanneer de arts een tumor in de dikke darm vindt, volgen veel onderzoeken. Niet alleen naar de tumor, ook of er uitzaaiingen zijn. Maag- Darm- Leverarts Marloes Bigirwamungu over het voorkomen, behandeling en gesprekken met de patiënt.

Het is goed om ook zelf op de hoogte te zijn van je ziekte
Marloes Bigirwamungu

Marloes Bigirwamungu ziet dagelijks mensen met darmproblemen. Ze stelt een diagnose en probeert een compleet beeld te schetsen voor de patiënt en andere specialisten.

De darmen zijn ons tweede brein, wordt gezegd…

“De darmen zijn ontzettend bijzonder; ze zijn belangrijk voor de opname van voedingsstoffen, je kunt emoties in je buik voelen, darmen hebben een eigen zenuwstelsel en ze spelen een grote rol in de verdediging van ons lichaam tegen ziekmakers uit de ‘buitenwereld’. Of het je tweede brein is laat ik in het midden, maar het is een fascinerend en belangrijk lichaamsonderdeel dat we goed moeten verzorgen.”

Wat kun je zelf doen voor gezonde darmen?

“Een inkoppertje: gezond eten, voldoende bewegen en een balans in inspanning en ontspanning. Roken, alcohol drinken en veel rood of bewerkt vlees eten geeft een verhoogd risico op darmkanker. Weet wel, het is een optelsom en leefstijl is niet de enige oorzaak. Ook genetische aanleg speelt een rol. Hoe jonger een patiënt is die darmkanker krijgt, hoe groter de kans dat er een genetische oorzaak is.”

Wat zijn de alarmsignalen van darmkanker?

“Bloed in de ontlasting is één van de belangrijkste redenen om aan de bel te trekken. Ook andere veranderingen in de ontlasting kunnen uitingen zijn van een darmziekte. De meeste mensen hebben een bepaald ontlastingspatroon, wat kan variëren van elke dag na het ontbijt tot een iets rommeliger ritme. Verandert dit ontlastingspatroon of is de ontlasting anders van vorm of structuur en houdt dat een langere tijd aan, dan raden we aan om naar de huisarts te gaan. Dit kan gepaard gaan met buikpijn, krampen of gewichtsverlies.”

Hoe komt iemand bij jou op het spreekuur?

“De verwijzing kan van de huisarts of een andere specialist komen. Tegenwoordig komen ook mensen via het bevolkingsonderzoek darmkanker, waarbij mensen thuis worden getest op bloedverlies in de ontlasting. Als er een indicatie is, volgt er een darmonderzoek (coloscopie). Tijdens het onderzoek kunnen wij, de MDL-artsen, poliepen weghalen of biopten nemen. Een poliep kan een voorstadium zijn van darmkanker. Voorheen moest de chirurg voor een grote poliep een stuk darm verwijderen, maar tegenwoordig kunnen MDL-artsen ook tijdens een scopie grote poliepen verwijderen.”

Ben jij daarna degene die de diagnose geeft?

“Ja. Een spannend moment: mensen krijgen te horen of we denken dat we ze kunnen genezen of dat er uitzaaiingen zijn en er geen genezende behandeling mogelijk is. Ik raad altijd aan om iemand mee te nemen naar zo’n gesprek. Samen met een team wordt er een behandelplan opgesteld. Dat kan variëren van een verwijzing naar de chirurg die een stuk darm verwijdert tot voorbehandelen met bestraling, al dan niet met chemotherapie en daarna een operatie. Na de eerste fase (onderzoeken) verdwijnt de MDL-arts naar de achtergrond en nemen andere specialisten, bijvoorbeeld een chirurg of internist, het over.”

Hoe ga jij te werk tijdens zo’n gesprek?

“Ik vind het belangrijk om een zo nauwkeurig mogelijk beeld te krijgen van de patiënt, zodat we een goed behandelplan kunnen maken. Verder vind ik het belangrijk dat de patiënt duidelijk in beeld heeft wat er speelt, wat het team voor plan heeft en om welke reden. Veel mensen nemen niet alles op, wat logisch is. Elke patiënt is anders en daar probeer ik zo goed mogelijk op in te spelen. Hoe breng je de diagnose? Wat weet iemand al? Je bent de brenger van slecht nieuws en ik voel me verantwoordelijk om het op een manier te brengen die zo goed mogelijk aansluit bij de patiënt.”

Wat raad je mensen aan die aan het begin staan?

“Schrijf je vragen op en bel! Wij hebben er vaak geen weet van welke vragen patiënten hebben. Haal geen dingen in je hoofd, blijf niet piekeren en voorkom slapeloze nachten door je vragen aan ons te stellen. Geen enkele vraag is stom; het gaat om een ingrijpende fase waarbij het goed is om zelf op de hoogte te zijn en je goed in te lezen.”

Medische Publieksacademie Twente

Dit interview is gepubliceerd in het magazine dat is uitgebracht naar aanleiding van de Medische Publieksacademie Twente met thema ‘Darmalarm’. MST organiseert jaarlijks meerdere publieksacademies; gratis toegankelijke openbare bijeenkomsten. Specialisten informeren de bezoekers over de werking van steeds een ander deel van het lichaam.

Door deze kennis te delen bevorderen wij de gezondheid in de regio en laten wij u kennismaken met de wereld achter ons ziekenhuis en de zorg die hier geboden wordt. Iedereen met een gezonde interesse in de werking van het menselijk lichaam is welkom.