Beroertes en haperende hersenen
Een beroerte, officieel een CVA genoemd, is een veelvoorkomende hersenaandoening. Neuroloog Heleen den Hertog van MST vertelt meer over beroertes én hoe je het kan voorkomen, herkennen en behandelen.
Het brein maakt wie we zijn
Heleen den Hertog
Verbaast het brein u nog steeds?
“Dagelijks. Het brein is enorm complex, er kan veel fout gaan. Als neuroloog zie ik veel mensen waarbij de hersenen haperen, maar het brein werkt óók heel vaak wel goed. Dat vind ik nog verbazingwekkender. Wat me ook fascineert: het brein maakt wie we zijn. Alles gebeurt vanuit ons brein, van dagelijkse activiteiten als horen en zien, maar ook kennis opslaan voor vele jaren en communiceren met anderen. Ons brein beïnvloedt alles.”
U bent neuroloog. Wat voor patiënten komen er bij u?
“Ik zie alle patiënten met neurologische aandoeningen, dus ziektes van de hersenen, ruggenmerg, zenuwen en spieren. Mijn bijzondere interesse gaat uit naar aandoeningen van de vaten in de hersenen (beroertes) en dementie.”
Ziet u vooral ouderen?
“Ja. De gemiddelde leeftijd van mensen die een beroerte krijgen is 65 tot 70 jaar. Maar vergis je niet; een beroerte komt ook steeds vaker voor bij jongere mensen. Net als dementie. Bij jonge mensen heeft het vaak een andere oorzaak en een andere impact dan bij ouderen. Wij behandelen 800 mensen per jaar met een beroerte.”
Kunnen die mensen aanvoelen dat ze een beroerte krijgen?
“Bij veel ziekten is er een vooraankondiging, maar bij een beroerte niet. Zowel een hersenbloeding als een herseninfarct treedt plotseling op, in één
keer. Daarna volgen de klachten. Het is wel zo dat je bepaalde dingen kunt doen om het risico op een beroerte te verlagen.”
Gezond eten, voldoende bewegen; belangrijk voor preventie?
“Precies. Niet te veel slechte vetten, niet te veel zout. Zorgen dat je gewicht gezond blijft. Niet roken. Een gezonde leefstijl verlaagt het risico op hart- en vaatziekten en (dus) het krijgen van een beroerte aanzienlijk. We doen veel onderzoek om het beste leefstijlprogramma te vinden, zodat we de juiste preventie kunnen bieden. Uiteindelijk begint het daar, bij het voorkomen van ziekten, zoals een beroerte.”
Hersenen lijken altijd zo ongrijpbaar, hogere wiskunde.
“Toch zijn er de laatste jaren veel ontwikkelingen en leren we de hersenen steeds beter begrijpen. Een mooie ontwikkeling is intra-arteriële behandeling. Dat is een behandeling die we sinds twee jaar toepassen bij mensen met een ernstig herseninfarct. De interventieradioloog brengt via een prik in de lies een dunne katheter in een bloedvat. Dit katheter wordt opgeschoven tot in de afgesloten slagader in de hersenen. Vervolgens wordt het stolsel via de katheter verwijderd. Ontzettend ingenieus.”
Is een snelle behandeling een noodzaak bij een beroerte?
“Ja! Mensen met een beroerte moeten zo snel mogelijk naar het ziekenhuis. Binnen 4,5 uur kunnen we nog medicijnen geven die het stolsel oplossen (trombolyse) en tot 6 uur kan de intra-arteriële therapie worden toegepast. Efficiëntie is zo belangrijk. Om die reden gaat MST met behulp van een GPS-systeem mensen volgen van het moment dat de ambulance komt tot aan de trombolyse op de spoedeisende hulp of de intra-arteriële therapie op de vaatkamer. Wat kan beter, efficiënter? Als mensen binnen zijn, willen we ze zo snel mogelijk behandelen. Time is brain.”
Medische Publieksacademie Twente
Dit interview is gepubliceerd in het magazine dat is uitgebracht naar aanleiding van de Medische Publieksacademie Twente met thema ‘Haperende Hersenen’. MST organiseert jaarlijks meerdere publieksacademies; gratis toegankelijke openbare bijeenkomsten. Specialisten informeren de bezoekers over de werking van steeds een ander deel van het lichaam.
Door deze kennis te delen bevorderen wij de gezondheid in de regio en laten wij u kennismaken met de wereld achter ons ziekenhuis en de zorg die hier geboden wordt. Iedereen met een gezonde interesse in de werking van het menselijk lichaam is welkom.