Patiënteninformatie
Op deze pagina vindt u veel extra informatie. U kunt onze video’s bekijken, adviezen doorlezen en verder lezen bij patiëntenverenigingen.
Informatievideo’s
- Bestraling met een ademcommando (borst- en borstwand bestraling)
- Volle blaas instructie (bestraling onderbuikregio)
- Bestralingsmasker (hoofd- en hoofd/hals bestraling)
- Hyperarc behandeling
Bestraling met een ademcommando (borst- en borstwand bestraling)
Volle blaas instructie (bestraling onderbuikregio)
Bestralingsmasker (hoofd- en hoofd/hals bestraling)
HyperArc behandeling
Adviezen
Tijdens een behandeling met radiotherapie kunt u last krijgen van bijwerkingen. Het soort bijwerking en hoeveel last u ervan heeft verschilt per behandeling en per persoon. Uw arts bespreekt voor de behandeling altijd de mogelijke bijwerkingen met u. Graag geven we u algemene adviezen die u kunnen helpen om de bestralingsperiode zo goed mogelijk door te komen.
Vermoeidheid
Veel mensen worden moe van de bestralingsbehandelingen. Dit komt aan de ene kant doordat u elke dag naar het ziekenhuis moet komen. Aan de andere kant beschadigen er bij de bestraling ook gezonde weefsels. Het lichaam moet dat herstellen, en dat kan ook goed, maar dit kost wel energie. In het algemeen raden we aan om genoeg te rusten en dit af te wisselen met rustig bewegen, zoals buiten een rondje wandelen of een boodschap doen. Zolang u zich goed voelt, kunt u dat blijven doen.
Huidreactie
De huid in het bestraalde gebied kan rood, pukkelig of schilferig worden. Ook kan de huid verkleuren en er kunnen plekjes ontvellen. Dit kan jeuk en pijn geven. Meestal zijn deze klachten mild. U kunt dan uw huid verzorgen met deze tips:
- voorzichtig wassen en droogdeppen met handdoek
- gebruik van zeep, huidverzorgingsproducten, deodorant, aftershave voor gevoelige huid en/of zonder alcohol is toegestaan zolang er geen huidirritatie is
- gebruik geen sterk geparfumeerde producten in het bestraalde gebied
- geen pleisters in het bestralingsgebied
- scheren en ontharen liever niet in het bestraalde gebied, elektrisch scheren zou wel kunnen
- zwemmen en sauna zijn toegestaan zolang er geen huidirritatie is
- als u al medicinale crèmes (op recept) gebruikte, dan graag eerst overleg met uw radiotherapeut-oncoloog
- houd uw bestraalde huid zo veel mogelijk uit de zon (ook de zonnebank) tijdens de bestraling. Dit geldt tot zeker een jaar na de laatste bestraling.
Als u veel klachten heeft, de huid stuk gaat of de tips helpen niet, laat het dan weten als u komt voor de bestraling. Als u na de bestraling nog klachten krijgt, dan kunt u ons bellen. Er kunnen dan speciale verbandmiddelen worden voorgeschreven, als het nodig is nadat de wondverpleegkundige meegekeken heeft.
Dieet
In het algemeen mag u tijdens de bestraling eten waar u zin in heeft. Soms merken mensen dat ze slecht reageren op bepaalde voedingsmiddelen. Dan is het verstandig om deze een tijdje niet te gebruiken. Als de keel, slokdarm of maag in het bestralingsveld zitten kan het eten moeilijker gaan en pijnlijk worden, of u kunt misselijk worden. Als dit bij u verwacht wordt, krijgt u voordat de behandeling start al een afspraak met de diëtist. Met de diëtist maakt u een plan om de voedingstoestand tijdens de behandeling zo goed mogelijk te houden.
Oedeem
In sommige gevallen kan tijdens en soms tot jaren na de bestraling zwelling ontstaan van het bestraalde gebied. Dit komt vaker voor als er al eerder geopereerd is in het bestraalde gebied. Dan kan fysiotherapie of oedeemtherapie goed helpen. Als u dit tijdens de bestraling al wilt, moet u eerst overleggen met de arts. Sommige soorten therapie kunnen het bestralingsplan namelijk beïnvloeden.
Seksualiteit
Door de diagnose kanker en de behandelingen daarvor, kan de zin in seks verminderen of zelfs helemaal weggaan. Als de kanker in de buurt van de geslachtsorganen is ontstaan komt daarbij dat door operatie of bestraling het weefsel daar veranderd kan zijn, waardoor het anders aanvoelt en soms pijn doet. Veel mensen lopen in meer of mindere mate tegen deze problemen aan. Bespreekt u dit vooral met uw arts. De arts kan tips en adviezen geven om het vrijen makkelijker en weer leuker te maken, of u doorverwijzen naar een seksuoloog.
Tatoeagepuntjes
Het kan zijn dat er tijdens de bestralingsperiode tatoeagepuntjes op uw lichaam aangebracht zijn om de juiste positie te bepalen. Als u dit niet fijn of mooi vindt, kunt u deze puntjes vanaf zes maanden na de laatste bestralingsbehandeling met lasertechniek laten verwijderen. Meer informatie over het verwijderen van de tatoeagepuntjes kunt u hier lezen. De kosten van het verwijderen van de tatoeagepuntjes worden in het algemeen niet vergoed. Daarom adviseren we u om vooraf te informeren bij uw zorgverzekeraar.
Patiëntenverenigingen
- Asbestslachtoffers Vereniging Nederland (AVN)
- Borstkankervereniging Nederland
- Kanker.nl
- Kankerspoken (site voor kinderen van ouderen met kanker)
- Living with hope (Stop alvleesklierkanker)
- Patiëntenorganisatie bloedkanker, lymfklierkanker, bloedceltransplantatie
- Patiëntenplatform Sarcomen
- Patiëntenplatform zeldzame kankers
- Patiëntenvereniging Hersenletsel
- Patiëntenvereniging Hoofd-Hals (PVHH)
- Prostaatkanker Stichting
- SPKS leven met maag- en slokdarmkanker
- Stichting blaas- of nierkanker
- Stichting Jongeren en Kanker
- Stichting Leukemie.nl
- Stichting Longkanker Nederland
- Stichting Lynch Polyposis
- Stichting Melanoom
- Stichting NET-groep (endocriene kanker)
- Stichting OLIJF (Gynaecologische kanker)
- Stichting Zaadbalkanker
- Stomavereniging
- Vereniging Ouders, Kinderen en Kanker (VOKK)
- Von Hippel Lindau