Orthoptie
Orthoptie houdt zich bezig met goed of recht zien. Dit betekent een goede gezichtsscherpte van het rechter- en linkeroog, een rechte oogstand, goede oogbewegingen en een goede verwerking van de beelden van beide ogen die wordt gestuurd vanuit de hersenen. Een orthoptist behandelt scheelzien, lui oog, dubbelzien, oogbewegingsstoornissen, verziendheid, bijziendheid en cilindrische refractie- afwijkingen bij kinderen en specifieke hoofdpijn- en leesklachten.
Wat is orthoptie?
Orthoptie wil zeggen: ‘recht kijken’. Een goede samenwerking tussen de ogen is de basis voor een rechte oogstand. Door een rechte oogstand kunnen beide ogen zich zo goed mogelijk ontwikkelen. Als er iets mankeert aan de samenwerking tussen de ogen of aan de oogstand, wordt een orthoptist ingeschakeld. De orthoptist is een deskundige die verantwoordelijk is voor dit specifieke gedeelte van de oogheelkunde. De titel orthoptist is wettelijk beschermd.
Wat doet een orthoptist?
De ontwikkeling van het zien vindt in de eerste 6 à 7 levensjaren plaats. Afwijkingen hierin kunnen dan ook in deze jaren ontstaan. De samenwerking tussen de ogen kan echter op alle leeftijden en door verschillende oorzaken verstoord worden. Vroegtijdig opsporen is van groot belang. Een orthoptist onderzoekt de oogstand, de samenwerking tussen de ogen en de ontwikkeling van het zien. Als er afwijkingen worden geconstateerd, start de orthoptist indien mogelijk een behandeling. Wanneer de oorzaak van de klachten op het terrein van een ander specialisme ligt, adviseert de orthoptist de oogarts of huisarts verdere verwijzing.
Met welke klachten kunt u bij de orthoptist terecht?
De orthoptist onderzoekt en behandelt o.a.:
- Scheelzien
Scheelzien kan verschillende oorzaken hebben. De orthoptist onderzoekt dit en bepaalt welke behandeling het meest geschikt is. De behandeling kan bestaan uit het voorschrijven van een bril en/of oefeningen. In veel gevallen is het nodig het scheelzien te verhelpen door een operatie. De orthoptist overlegt dan met de oogarts die de operatie uitvoert. - Een lui oog
Als er sprake is van scheelzien of een verschil in brilsterkte tussen de ogen, wordt één van beide ogen niet (voldoende) gebruikt. Daardoor ontwikkelt de gezichtsscherpte van dat oog zich niet zo goed. We noemen dit een lui oog. Een lui oog kan alleen verholpen worden als het op tijd wordt behandeld. Dit betekent soms al in het eerste levensjaar! De behandeling door de orthoptist kan bestaan uit het afplakken van het ‘goede’ oog, vaak in combinatie met het voorschrijven van een bril. Soms wordt het goede oog gedruppeld in plaats van afgeplakt. - Dubbelzien
Dubbelzien kan ontstaan doordat één of meerdere oogspieren niet goed functioneren. Dit kan veroorzaakt worden door bepaalde ziektes, zoals suikerziekte, problemen met de schildklier of bijvoorbeeld na een hersenbloeding. De orthoptist onderzoekt welke oogspier of welke groep oogspieren niet goed functioneert. Deze informatie is belangrijk voor eventueel verder onderzoek of verdere verwijzing. Soms wordt dubbelzien veroorzaakt door een verminderde samenwerking tussen de ogen. De orthoptist kan oefeningen of speciale brilcorrecties voorschrijven om te zorgen dat de patiënt zo min mogelijk last heeft van dubbelzien. Soms is een operatie aan de oogspieren nodig. De orthoptist zal u hierin adviseren. Naast eventueel andere specialistische hulp blijft de patiënt meestal onder controle van de orthoptist. - Hoofdpijn / leesklachten
Door een verminderde samenwerking tussen de ogen kunnen hoofdpijn en/of leesklachten ontstaan. De orthoptist onderzoekt en behandelt ook eventuele stoornissen op dit gebied. Oefeningen, speciale brilcorrecties of een operatie aan de oogspieren kunnen deze klachten vaak verhelpen.
Hoe lang duurt een behandeling?
De duur van een behandeling verschilt sterk per probleem of klacht. In veel gevallen kan de orthoptist niet precies aangeven hoe lang een behandeling zal duren, omdat het verloop van de behandeling door veel factoren wordt beïnvloed. Bij de behandeling van een lui oog kunnen we in het algemeen wel stellen dat hoe eerder met de behandeling wordt begonnen des te korter en minder intensief deze zal zijn.
Waar werkt een orthoptist?
De orthoptist is als paramedisch beroepsbeoefenaar meestal werkzaam in de oogheelkundige polikliniek van een ziekenhuis of in een particuliere oogartsenpraktijk. Tevens zijn er orthoptisten werkzaam in verschillende slechtziendencentra.