Patiënten met een beroerte worden in recordtijd behandeld

Vlak na een beroerte de bloedprop uit de hersenen trekken. Het is een bijzondere techniek waarmee in ziekenhuis MST in Enschede verwoesting van levens wordt voorkomen. Meer dan 90 procent van de ingrepen is succesvol.

Ze doen het nog niet zo heel lang, maar de resultaten zijn verbijsterend. Patiënten die net een beroerte hebben gehad worden in recordtijd behandeld. Bij een beroerte is een bloedprop gaan vastzitten in de hersenen. Die prop wordt met een superdunne draad uit de ader weggetrokken. In een fractie van een seconde stroomt het bloed weer naar de hersenen en is ernstige invaliditeit of zelfs de dood, voorkomen. Het is een bijzondere ontwikkeling bij een aandoening die tot voor kort alleen met bloedverdunners kon worden bestreden.

Uniek

De ingreep gebeurt alleen bij MST en is uniek in Oost-Nederland. Rond onze regio doet alleen Zwolle de ingreep, die officieel Intra Ateriële Trombectomie (IAT) heet. Ook vanuit Duitsland komen patiënten hiervoor met grote spoed naar Enschede. Want elke seconde telt. De techniek is mogelijk dankzij de allermodernste medische techniek op het gebied van beeldvorming. De CT-scans zijn tegenwoordig zo scherp dat ook hele kleine details kunnen worden gezien.

Radioloog en medisch manager Donald Bouman laat op een groot scherm plaatjes zien van voor en na de behandeling. Er zit maar een paar minuten tussen de foto’s. Op de een zie je na de verstopping alleen nog grijs in de hersenhelft, op de volgende foto ontvouwt zich een waaier van bloedvaatjes, als van een uitgebreid wortelstelsel. Opeens krijgen de hersenen weer bloed. Interventieradioloog Tomas Bulut, die naast hem zit, heeft meegemaakt dat een patiënt vrijwel bewusteloos op de tafel wordt gelegd en enkele minuten later, als het bloed weer stroomt, opeens tot leven komt. ‘Is het gelukt dokter vroeg een patiënt aan mij, die daarvoor nog amper reageerde. ,Dat lijkt me wel’, antwoordde ik. Dat soort momenten vergeet je nooit meer.’

Techniek

De techniek bestaat eruit dat een dunne draad via de halsslagader tot net voorbij de bloedprop wordt geduwd. Dan ontvouwt zich een soort kippengaas dat de bloedprop vastklemt, die dan wordt teruggetrokken. Bij de allernieuwste technieken wordt gebruikgemaakt van een zuigslangetje. Het voordeel is dat de radioloog dan niet tot voorbij de bloedprop hoeft.

Ondanks alle hypermoderne techniek komt lang niet iedereen voor de ingreep in aanmerking. ‘De bloedprop moet niet te diep zitten’, zegt Bulut. ‘Anders kun je er niet goed bij en worden de risico’s te groot. Soms zijn er ook andere aandoeningen waardoor het niet kan, bijvoorbeeld slechte bloedvaten.’

Seintje ambulance

Voor een succesvolle ingreep moet de allergrootste spoed wordt betracht. ‘Elke minuut dat er geen bloed stroomt, sterven er miljoenen hersencellen’, zegt Bouman. ,,We krijgen vanuit de ambulance al een seintje dat er iemand aankomt. Op de SEH wordt gelijk een CT-scan gemaakt. Als de patiënt in aanmerking komt, staat een team van specialisten klaar voor de ingreep. Het hele traject vanaf binnenkomst duurt nog geen uur. Vanwege de groeiende kennis en kunde is de kans op succes nu al ongeveer 90 procent. Hoe sneller de behandeling kan worden gestart, hoe groter de kans op succes.’

Elke minuut dat er geen bloed stroomt, sterven miljoenen hersencellen – Donald Bouman

Het gevolg van die spoed is wel dat minder acute patiënten soms in de wachtrij komen. Bouman: ‘Zelfs wordt er wel eens iemand van de tafel gehaald, die vlak voor een ingreep was. Gelukkig kunnen we dat wel goed uitleggen, en er is altijd begrip.’

De ingreep is onderdeel van een landelijke studie naar de effectiviteit van de behandeling. De eerste jaren werden er een stuk of veertig ingrepen gedaan in Enschede, dit jaar loopt het al richting de negentig. Ook de tijd waarbinnen de behandeling nog kan plaatsvinden, wordt langzaam opgerekt. Bulut: ‘Omdat het nieuw was, zijn we aan de veilige kant gebleven. We weten nu dat je ook na meerdere uren nog zinvol kunt ingrijpen. Het hangt heel erg van de patiënt en de omstandigheden af.’

Ondanks dat de ingreep niet goedkoop is, zijn de kosten peanuts vergeleken met de kosten die worden voorkomen. ,,Als iemand de rest van zijn leven deels verlamd blijft en veel zorg nodig heeft, dan zijn de kosten vele malen hoger.” Hij wijst erop dat Twentenaren helaas niet zo snel met klachten naar de dokter stappen. Bouman: ‘Ze zeggen hier al snel ‘t geet wa. Terwijl we in een vroeg stadium van veel aandoeningen juist zo veel nog kunnen doen. Ik zie liever negen patiënten voor niks, dan dat ik er eentje mis.’

Bron: TC Tubantia, 17-09-2018