Voorkomen dat oudere patiënten verzwakken

Iemand op leeftijd is kwetsbaarder dan een jonger persoon. Voordat de oncoloog een behandeling tegen kanker start, wil de internist ouderengeneeskunde daarom eerst de hele situatie van een oudere patiënt in kaart brengen. Van het risico op vallen tot en met geheugenproblemen. Marijke Assink, internist ouderengeneeskunde: “Een oudere patiënt met weinig reserves kan enorm snel en onverwacht verzwakken. Dat willen we voorkomen.”


Een oudere patiënt met weinig reserves kan enorm snel verzwakken

Marijke Assink

Rare vraag, maar wanneer ben je voor een ziekenhuis ‘oud’ als het aankomt op het behandelen tegen kanker?

“Dat heeft in ieder geval niets met je biologische leeftijd te maken. Iemand van 65 jaar is qua leeftijd niet oud, maar kan meerdere ziekten hebben, alleenstaand zijn en geheugenklachten hebben. Allemaal zaken waardoor een behandeling zeer belastend kan worden. We zien ook mensen van
tachtig die een scherp geheugen hebben, een partner hebben, zelfstandig wonen en nooit eerder ziek waren. Deze groep patiënten is oud qua leeftijd, maar niet kwetsbaar. Deze patiënten kunnen beter
een behandeling ondergaan omdat de kans groter is dat ze goed herstellen.”

Een ziekenhuisopname of behandeling voor oudere patiënten is dus niet altijd de beste keuze?

“Ja, dat klopt. Bij oudere mensen kun je soms wel met succes de ziekte behandelen, maar zij komen soms toch te overlijden. Ze waren bijvoorbeeld niet sterk genoeg om van een ingrijpende operatie te herstellen. Een ziekenhuisopname is niet altijd helend. Je krijgt bijvoorbeeld een zware operatie, ligt veel in bed en eet minder goed. Hierdoor gaan je kracht en conditie achteruit. Daarom willen we voor de behandeling iemands kwetsbaarheid goed ,in kaart brengen. We sluiten in principe niemand uit van een behandeling, maar willen wel altijd zinnige zorg geven.”

Bij goede zorg voor oudere patiënten met kanker gaat het dus vooral om de vraag: is deze persoon weerbaar genoeg voor een behandeling en fit genoeg voor een goed herstel?

“Ja. Als internist ouderengeneeskunde brengen wij de patiënt daarom op vier gebieden in kaart. We
kijken eerst naar de ziekte: hoe is die te behandelen en met welke risico’s? Daarnaast kijken we naar iemands geheugen en mobiliteit. Tot slot is het sociale aspect belangrijk; kan iemand zichzelf redden en heeft hij of zij veel steun en hulp? Zo onderzoeken we waar iemands kwetsbaarheid zit. Kan de patiënt de impact van de behandeling aan, is hij snel in de war of ondervoed, is er kans op vallen.

Als de kwetsbaarheid van een patiënt in kaart is gebracht, wat wordt dan met die informatie gedaan?

“Voor al die zaken proberen we oplossingen te vinden. Met anti-slipsokken val je bijvoorbeeld minder snel. Als we weten dat iemand kwetsbaar is voor een delirium, dat is een plotseling optredende verwardheid, kan de familie blijven slapen. Of we zetten foto’s neer en zorgen voor meer structuur in de verpleging. Wat ook vaak wordt vergeten, is dat elke patiënt na een ziekenhuisopname weer thuiskomt. Als een oudere patiënt alleen woont en niet erg mobiel is, kan hij snel achteruitgaan na de ziekenhuisopname als hij weer thuis is. Dat willen we natuurlijk niet. In dat geval kan het beter zijn die persoon iets langer in het ziekenhuis te houden of te laten herstellen op een revalidatieplek in een verpleeghuis. We willen dus niet alleen de ziekte in kaart brengen, maar de hele patiënt. Zo krijg je een goede behandeling en goede zorg.”

Medische Publieksacademie Twente

Dit interview is gepubliceerd in het magazine dat is uitgebracht naar aanleiding van de Medische Publieksacademie Twente met thema ‘Kanker op hoge leeftijd’. MST organiseert jaarlijks meerdere publieksacademies; gratis toegankelijke openbare bijeenkomsten. Specialisten informeren de bezoekers over de werking van steeds een ander deel van het lichaam.

Door deze kennis te delen bevorderen wij de gezondheid in de regio en laten wij u kennismaken met de wereld achter ons ziekenhuis en de zorg die hier geboden wordt. Iedereen met een gezonde interesse in de werking van het menselijk lichaam is welkom.

Waar bent u naar op zoek?