Wat is er fijner dan knuffelen met je pasgeboren baby? Het mooie is dat dit – buidelen – ook nog eens veel gezondheidseffecten heeft, voor zowel ouder als kind. Daarom is het belangrijk dat dit standaard deel uitmaakt van de zorg in het Vrouw Kind Centrum (VKC) van MST. Verpleegkundige Elisa Blokhuis won de MST scriptieprijs met haar onderzoek hiernaar.
Buidelen is huid-op-huid contact met een baby. De baby ligt met alleen een luier aan op de blote borst van de ouder. Elisa, bezig met haar afstudeeronderzoek van de opleiding HBO Verpleegkunde, werd nieuwsgierig naar de voordelen ervan bij gezonde baby’s. “Op de afdeling Verloskunde in het VKC bleken veel collega’s de voordelen van buidelen bij met name te vroeg geboren baby’s te kennen. We vroegen ons af of de effecten hetzelfde zouden zijn bij gezonde baby’s”, vertelt Elisa. “Ook wilde ik graag onderzoeken welke factoren ervoor zorgen dat we buidelen niet altijd toepassen op de afdeling, en hoe we het toepassen kunnen bevorderen.”
Positief feedback ophalen uit afdeling
Elisa heeft literatuuronderzoek uitgevoerd en interviews gehouden op de afdeling. “Hierbij maakte ik gebruik van op de theorie van waarderend onderzoek. Dit is onderzoek met een positieve invalshoek om verandering in organisaties te ondersteunen. De interviews zijn niet alleen gericht op het verzamelen van informatie, maar gaan ook over energie en zelfvertrouwen krijgen waardoor mensen tot actie willen overgaan. Het was een hele leuke, inspirerende manier van interviewen waar ik veel positieve reacties op heb gekregen en zelf ook positief op terugkijk.”
Moeder en kind ervaren voordelen
Als eerste onderzocht Elisa op welke manier buidelen in de postpartum periode bijdraagt aan gezondheidsbevordering voor zowel moeder als een gezonde baby. Ze vertelt daarover: “Het blijkt dat buidelen met gezonde pasgeborenen in de postpartum periode bijdraagt aan gezondheidsbevordering voor zowel moeder als pasgeborene. De moeder maakt oxytocine aan, dat belangrijk is om de borstvoeding goed op gang te brengen. Ook geef het zelfvertrouwen, verlaagt het stress, postnatale depressieve klachten en postoperatieve pijn en zorgt het voor een betere hechting met het kind. Voor de baby’s zorgt het voor beter borstvoedingsgedrag, betere slaap, pijnreductie, een beter gereguleerde hartslag en temperatuur, hogere bloedsuikers en een lager cortisolniveau. En het bijzondere is dat sommige effecten, en ook de sociale interactieve vaardigheden, jarenlang aanhouden.”
Geen standaard onderdeel
Vervolgens heeft Elisa in haar onderzoek gekeken naar welke factoren ervoor zorgen dat verpleegkundigen op de afdeling wel of juist niet het buidelen stimuleren. Elisa: “Het blijkt dat een gebrek aan acceptatie en vertrouwen in de interventie het sterkst belemmerend werken in de toepassing van buidelen. Ook andere factoren spelen mee, zoals onvoldoende scholing, een gebrek aan richtlijnen en materialen en tijdgebrek. Door dat laatste kunnen verpleegkundigen bijvoorbeeld niet de tijd nemen om ouders goed voor te lichten over buidelen.”
Zo wordt buidelen op de afdeling bevorderd
“De belangrijkste factoren die het buidelen bevorderen, zijn:
- vertrouwen hebben in de interventie;
- Goede ervaringen;
- Communicatie”
Aanbevelingen
Elisa heeft vanuit haar onderzoek verschillende aanbevelingen gedaan. “Het is ten eerste belangrijk dat de acceptatie en kennis rondom buidelen vergroot wordt, bijvoorbeeld door scholing en het delen van positieve ervaringen. Ook zijn goede faciliteiten onmisbaar, zoals een buidelstoel. Dat is een ergonomische stoel, die vooral door de partner van de moeder gebruikt kan worden. Tenslotte is het belangrijk dat we de ouders goed en vaak vertellen over alle mooie voordelen van buidelen en ze informatie geven, zoals een folder.”
Ouders zijn dankbaar
Elisa kijkt positief terug op haar onderzoekstraject. “Ik ben via literatuuronderzoek zoveel te weten gekomen over dit onderwerp. Het geeft me een trots gevoel dat collega’s op de afdeling aangeven dat ze veel hebben geleerd. En ik vind het heel bijzonder dat je zoveel dankbaarheid terug krijgt van ouders als we het concept buidelen uitleggen. Heel vaak ligt de baby aangekleed in zijn bedje en heeft bijvoorbeeld de moeder de baby nog helemaal niet bloot gezien of gevoeld. Als je de baby dan uitkleedt en bij moeder of vader legt, wordt iedere ouder ontzettend gelukkig.”
Scriptieprijs als beloning
Het onderzoek van Elisa is beloond met de scriptieprijs, die ze won tijdens de Dag van de Zorg op 12 mei. Dat is een prijs voor innovatie en onderzoek door verpleegkundigen, die in MST jaarlijks door de Verpleegkundige Adviesraad (VAR) wordt uitgereikt. “Een kers op de taart.”