Elyse werd moeder en kankerpatiënt in hetzelfde jaar

AYA-zorg in MST biedt steun aan jongvolwassenen met kanker

Elyse van der Kolk (26) is 25 weken zwanger als haar verteld wordt dat ze een hersentumor heeft. Bijna een jaar later is haar dochter Lynn het lichtpuntje in haar strijd. “Mijn toekomst heb ik altijd voor mij gezien met kinderen, samenwonen en gelukkig zijn. En die visie blijf ik nog steeds houden.”

In de nacht van 12 november 2022 krijgt Elyse een epileptische aanval. Zonder dat ze weet wat er gebeurt, wordt ze met de ambulance naar de spoedeisende hulp gebracht.

Elyse zoekt er niet veel achter en denkt ‘dat kan iedereen wel een keer gebeuren’. Ook wanneer ze drie weken later gevraagd wordt om naar het ziekenhuis te komen, is ze nietsvermoedend. Haar man Justin had wel een slecht gevoel voor het gesprek met de dokters. Al een tijdje ging het niet goed met Elyse. “Ik had een periode dat ik dacht dat ik depressief was of een burnout had. Op werk ging het alleen maar slechter. Het had er allemaal mee te maken dat het in mijn hersenen niet goed ging, maar dat wist ik nog niet”, vertelt ze. De verklaring kwam direct toen Justin en Elyse het ziekenhuis binnen kwamen.

“Je hele leven wordt op zijn kop gezet”, vertelt Elyse op woensdagochtend aan haar keukentafel in Rijssen. Net als Elyse krijgen jaarlijks zo’n 85 jongvolwassen tussen de 18 en 39 jaar oud in MST te horen dat zij kanker hebben. Voor AYA’s (adolescents & young adults) is dit een diagnose die hun hun hele leven verandert. Voor deze jongvolwassenen wordt daarom in MST AYA-zorg geboden. Bij de AYA-verpleegkundige kunnen zij terecht met vragen die komen kijken bij een diagnose kanker in deze levensfase.

Wanneer de dokters aan de toen 25 weken zwangere Elyse vertellen dat ze een hersentumor heeft, zakt de vloer onder haar voeten vandaan. “Chaos. Ik dacht dat ik doodging”, vertelt ze. Met het nieuws komt weinig duidelijkheid. “Het waren allemaal vraagtekens. Ik wist tot aan het einde van de zwangerschap niet of ik mijn baby mocht voldragen.” Toch is Elyse vastberaden: “Het eerste wat ik zei was: ‘Dat gaat niet gebeuren! Ik doe er alles aan om eerst mijn kind te krijgen.’”

De behandeling van Elyse wordt gerekt tot de bevalling. Ondertussen blijft de tumor stabiel en komt op 15 maart 2023 Lynn op de wereld. Twee maanden later wordt Elyse geopereerd, waarna ze aan haar bestralingsbehandeling begint in Groningen. “Hiervoor moest ik dus vijf dagen per week heen en weer omdat ik thuis een dochtertje heb die op mij wacht.” Nu volgen er nog tien ronden chemotherapie. Elke ronde is een cyclus van 28 dagen, waarbij Elyse de eerste vijf dagen chemotabletten moet slikken. “Hoe meer je er hebt gehad, hoe zwaarder het kan vallen. Maar dat zijn ook weer vraagtekens.”

Op sociale media deelt Elyse haar strijd. “Ik weet dat er best wel een taboe op hangt. Ik ben ondanks alles positief en ik hoop dat mensen daar dan positiviteit uit kunnen halen.”

Haar positiviteit is volgens Elyse ‘de aard van het beestje’. Door haar vechtlust probeert ze van elke dag te genieten en dit geeft ze ook aan haar volgers mee. Ze vertelt dat het veelal begrip brengt van anderen, “Het is voor mij ook lekker van mij afpraten, dat geeft rust.”

De hersentumor van Elyse brengt ook gevolgen mee die niet gelijk aan de buitenkant te zien zijn. Alledaagse dingen zijn voor Elyse enorm veranderd. Ze is vergeetachtig, snel overprikkeld en heeft moeite met het lezen van de emoties van mensen. “Dat was vroeger niet zo. Maar als nu iemand verdrietig is, moet diegene wel huilen voordat ik het in de gaten heb.” Ook financieel is de wereld van Elyse volledig op de kop gezet. “We kunnen eigenlijk nooit meer een ander huis kopen, want ik kan geen hypotheek meer afsluiten. Ook geen uitvaartverzekering. Er zijn genoeg dingen die niet vergoed worden.”

In de levensfase van Elyse roept de plotselinge diagnose kanker veel vragen op. Met al deze veranderingen helpt de AYA verpleegkundige in MST Elyse om weer grip op het leven te krijgen. “De AYA verpleegkundige biedt vooral veel ondersteuning in alles wat er komt kijken bij jong en ziek zijn. Zoals een kinderwens. Daarbij bespreken we samen met elkaar wat er nog mogelijk is en wat we eventueel ter voorbereiding moeten doen”, vertelt Elyse.

De moeder van Elyse brengt ondertussen haar kleindochter naar boven. Ze is er doordeweeks vaak om te helpen met kleine Lynn. Het nieuwe moederschap brengt Elyse veel wilskracht. “Het heeft mij ook wel geholpen dat ik op dat moment zwanger was en dat ik nu een kindje heb. Ik ben daardoor nu met andere dingen bezig dan alleen maar ziek zijn.”

Momenteel ondergaat Elyse chemotherapie in tabletvorm. Hierna zal ze moeten ‘afwachten’ wat het gaat doen. “Omdat mijn tumor niet helemaal weg kan worden gehaald, blijven er tumorcellen achter. Die worden in slaap gebracht. Ooit zal het wel gaan groeien.” Daardoor weet Elyse niet waar ze aan toe is: “je blijft altijd in angst.” Ondanks de onzekerheid blijft Elyse hoopvol. “Ik zie het niet gebeuren dat ik er over een paar jaar niet meer ben. Dat accepteer ik gewoon niet. Ik houd gewoon vol en hoop dat dat heel lang duurt.”

Dit artikel is geschreven door Anne-Marije Baan