Voet- en enkelartrose
Welke behandelingen zijn mogelijk?
Afhankelijk van het type, de plaats en de ernst van de artrose, zijn verschillende behandelingen mogelijk:
- Pijnstillers en ontstekingremmende medicijnen om de zwelling te verminderen.
- Gewichtsbeperking om de belasting op uw gewrichten te verminderen.
- Een beweegprogramma onder begeleiding van een fysiotherapeut om uw spieren sterk te maken en de beweeglijkheid van uw voet en enkel zo goed mogelijk te houden.
- Een kussentje of een boogje als voetondersteuning in de schoen (een harde of een zachte steunzool).
- Op maat gemaakte schoenen, bijvoorbeeld met een harde zool die de afwikkeling van uw voet vergemakkelijkt.
- Een enkel-voetorthese. Dit hulpmiddel geeft steun en maakt het mogelijk uw voet en enkel zo goed mogelijk te blijven gebruiken.
- Een stok om makkelijker te kunnen lopen.
- Een injectie met corticosteroïden in het gewricht – een medicijn dat de ontstekingen remt.
Er zijn middelen waarvan het effect bij artrose wetenschappelijk gezien nog niet vaststaat. Overweegt u specifieke middelen te gaan gebruiken, overleg hier dan over met uw behandelend arts.
Wanneer is een operatie nodig?
Wanneer uw artrose niet reageert op de genoemde behandelingen, zijn er operatieve mogelijkheden. Welke chirurgische behandeling nodig is, zal bijvoorbeeld afhangen van de plaats van de artrose, hoe ernstig het gewricht is aangedaan en de mate waarin u last heeft van de aandoening. Soms is meer dan één soort chirurgische ingreep nodig. De meest voorkomende chirurgische ingrepen bij voet- en enkelartrose zijn:
- Schoonmaken van het gewricht met een zogenaamde kijkoperatie (artroscopie). In een vroeg stadium van de artrose kan deze relatief kleine ingreep verlichting geven. De orthopedisch chirurg brengt een zogenaamd optisch instrument (kijkbuisje) in het gewricht. Dit instrument is voorzien van een kleine lens, een miniatuurcamera en een lichtje. Op een TV-monitor zijn beelden van het gewricht zichtbaar. De orthopedisch chirurg kan nu rechtstreeks in het gewricht kijken en de oorzaak van de problemen beoordelen. Met kleine schaartjes, boortjes en slijptolletjes verwijdert de orthopeed het afwijkende kraakbeen en eventuele benige uitsteeksels in en rondom het gewricht.
- Vastzetten van een gewricht: artrodese. Deze ingreep heft de functie van het gewricht op door de botten aan elkaar vast te maken. Pinnen, platen, schroeven of een staafje houden de botten bij elkaar totdat ze geheel aan elkaar gegroeid zijn. Soms is daarbij een bottransplantatie nodig. De orthopedisch chirurg zal dan waarschijnlijk een stukje van uw eigen bot gebruiken, meestal uit uw onderbeen of bekken. Over het algemeen is deze ingreep redelijk succesvol. Hoewel het gewricht niet meer normaal te gebruiken is, vermindert de pijn aanzienlijk of verdwijnt geheel. Hierdoor neemt uw bewegingsvrijheid toe.
- Vervangen van het gewricht: enkelprothese. Slechts in sommige gevallen adviseert de orthopedisch chirurg u om het enkel-gewricht te vervangen door een totale enkelprothese. Helaas is het plaatsen van een enkelprothese nog niet zo succesvol als de totale heup- of knieprothese. Een gewrichtsprothese kan loslaten of niet naar wens functioneren waardoor er nog een operatie nodig kan zijn.
Welk resultaat kunt u verwachten?
Voet- en enkelchirurgie kan flink pijnlijk zijn. Daarom zult u pijnstillers krijgen, zowel in het ziekenhuis als wanneer u weer naar huis gaat. Na de ingreep zult u veel activiteiten een tijd niet kunnen doen. Misschien is het nodig dat u gips krijgt en/of met krukken moet lopen of een tijdje van een rolstoel gebruik moet maken. Dit hangt af van de soort chirurgische ingreep.
Het is belangrijk dat u uw voet na de operatie gedurende een week of langer hoog houdt – overdag bijvoorbeeld door uw voet op een stoel te laten rusten en ’s nachts door onder het voeteneind van uw matras een flink kussen te leggen.
In de meeste gevallen geeft de operatie uiteindelijk verlichting van de pijn ten opzichte van de situatie voor de operatie. Hierdoor worden de dagelijkse activiteiten uiteindelijk gemakkelijker.
Welke revalidatie is nodig?
De revalidatie verschilt per soort operatie, maar in het algemeen geldt:
- Na de operatie mag u uw voet meestal een aantal weken niet belasten.
- Gedurende enige tijd kan fysiotherapie nodig zijn om de kracht en beweeglijkheid in uw enkel/voet weer terug te krijgen.
- Meestal kunt u na drie tot vier maanden uw dagelijkse activiteiten weer oppakken, hoewel het gebruik van speciale schoenen of een ondersteunende brace (een soort bandage) nodig kan blijven.
- De volledige revalidatie kan vier tot negen maanden duren.
Heeft u nog vragen?
Als u nog vragen heeft, neem dan contact op met uw behandelend arts.