Nervus Vagus Stimulatie
Nervus vagusstimulatie bij epilepsie
Epileptische aanvallen kunnen optreden wanneer er sprake is van een plotselinge storing, ontlading of “kortsluiting” van elektrische signalen in de hersenen. Afhankelijk van de lokalisatie van deze abnormale elektrische activiteit binnen de hersenen kunnen er verschillende symptomen optreden, zoals schokkende bewegingen, convulsies of bewustzijnsverlies. Niet iedereen die een epileptisch insult heeft gehad, heeft epilepsie; niet iedereen met epilepsie heeft epileptische insulten.
De behandeling van epilepsie bestaat voornamelijk uit het geneesmiddelen die verschillende werkingsmechanismen hebben. Het te gebruiken geneesmiddel en het effect van de behandeling wisselt zeer per persoon. Sommige patiënten met epilepsie hebben baat bij een regelmatige levensstijl om ontregeling te voorkomen. Indien toediening van medicijnen onvoldoende resultaat heeft zijn andere mogelijke behandelingen (met toenemende mate van invasiviteit van de behandeling): ketogeen dieet en andere dieeten, nervus vagus stimulatie, deep brain stimulatie en epilepsie chirurgie.
De nervus vagus is een zenuw die uit de hersenen komt en naar organen in de borstkas en buik gaat. De mens heeft een linker en een rechter nervus vagus die beiden vooral informatie doorgeven in de richting van het lichaam naar de hersenen. Het NVS (nervus vagus stimulatie) Therapie Systeem werkt als een pacemaker om abnormale epileptische elektrische signalen te beïnvloeden. De VNS IPG (implantable pulse generator) wordt net onder de huid op de borstkast onder het sleutelbeen geïmplanteerd. De elektrode wordt om de linker nervus vagus gelegd. De generator stuurt kleine elektrische pulsen naar de nervus vagus, die dan zorgt dat deze puls naar de hersenen wordt doorgeleid. Deze stimulatie helpt te voorkomen dat de elektrische onregelmatigheden in de hersenen epileptische aanvallen veroorzaken.
De werking van Nervus Vagus Stimulatie bij epilepsie.
Men weet nog niet exact wat het mechanisme is waarmee NVS epileptische aanvallen onderdrukt. De Nervus vagus projecteert binnen de hersenen op verscheidene gebieden, zoals de thalamus, hypothalamus, de insula, amygdala, hippocampus en andere delen van het limbische systeem, en de cortex .Van de effecten die het daar teweegbrengt zijn er een aantal die de werking van NVS op epileptische aanvallen kunnen verklaren.
Wie komt er in aanmerking voor Nervus Vagus Stimulatie bij epilepsie ?
De belangrijkste criteria voor nervus vagus stimulatie zijn:
- Onvoldoende aanvalsreductie dmv anti-epileptische medicatie
- De patient komt niet, of wil niet, in aanmerking komen voor chirurgisch verwijderen van het epileptische focus, of heeft geen baat gehad bij hersenchirurgie.
De procedure
Voor de behandeling van epilepsie met Nervus Vagus Stimulatie is het doorlopen van de volgende 3 fasen noodzakelijk:
De intakefase
De intake gebeurd door de neuroloog: aan een mogelijke kandidaat voor NVS bij behandeling van epilepsie wordt uitleg gegeven over de procedure en de mogelijke bijwerkingen en risico’s. Indien geschikt is bevonden voor NVS zal de patiënt worden doorverwezen naar de neurochirurg die de werkelijke implantatie zal uitvoeren.
De implantatiefase
Onder algehele narcose wordt een elektrode om de nervus vagus gelegd die subcutaan verbonden wordt met een IPG (implantable pulse generator). Deze IPG wordt geïmplanteerd onder het sleutelbeen. Daartoe worden twee incisies geplaatst van circa 5 cm lengte . Deze incisies worden in de richting van huidplooien gezet; hierdoor zullen de littekens meestal na verloop van tijd nagenoeg onzichtbaar zijn. De operatie neemt 1 tot 1.5 uur in beslag en de patiënt kan eventueel dezelfde dag of de daaropvolgende dag naar huis. De eerste twee weken postoperatief wordt de IPG nog niet aangezet en kan de wond herstellen.
De instelfase
Na ongeveer 2 weken wordt de IPG aangezet en begint de instelfase door de neuroloog. In kleine stapjes wordt over een tijdsbestek van enkele maanden door de neuroloog een optimaal stimulatie programma ingesteld. Gemiddeld zal nadien nog tweemaal per jaar een controle plaatsvinden. De meest gebruikelijke instelling voor de behandeling van epilepsie houdt in dat met 30 Hz stroompulsjes worden gegenereerd gedurende 30 seconde, gevolgd door een periode van 5 min, waarin de IPG geen stroom levert. Deze cyclus herhaalt zich dan 24 uur per dag. Met een magneet is het mogelijk om de stimulatie voor een bepaalde tijd geheel te blokkeren indien daar behoefte aan is. Daarnaast bestaat de mogelijkheid middels deze magneet de NVS-IPG een extra stimulatie te laten geven . Dit kan gedaan worden als de patiënt een aanval voelt aankomen. Door de extra stimulatie kan deze aanval eventueel voorkomen worden of kan de in intensiteit ervan eventueel verminderdworden.
De resultaten van NVS:
- Effect op de aanvalsfrequentie: Nervus Vagus Stimulatie veroorzaakt grosso modo een gemiddelde aanvalsreductie van meer dan 30%. Bij kinderen ervaart 60% van de Nervus Vagus Stimulator patiënten een aanvalsreductie van meer dan 50%.
- Effect op de aanvalsintensiteit: Nervus Vagus Stimulatie heeft positief effect op de aanvalsintensiteit en op de herstelfase, volgend op een aanval.
- Effect op de medicatiebehoefte: 75% reduceert ofwel de dosering van de anti-epileptica, ofwel het aantal anti-epileptica.
- Effect op de stemming /geheugen /alertheid: Veel Nervus Vagus Stimulatie patiënten rapporteren door voornoemde effecten een verbetering in de kwaliteit van leven.
Vaak voorkomende bijwerkingen
De meeste bijwerkingen van VNS-therapie zijn mild en omvatten:
- Tijdelijke heesheid/veranderingen van de stem toon
- Hoest
- Kriebel in de keel
- Kortademigheid
Deze bijwerkingen treden meestal op tijdens de stimulatie periodes, en zullen gewoonlijk in de loop van de tijd afnemen.
Waar je op moet letten na OK:
- Wond moet 3 dagen droog blijven
- Hechtingen zijn meestal oplosbaar, anders verwijderen volgens afspraak.