Heup impingement
Impingement betekent inklemming. Dit ontstaat als het dijbeen (femur) tegen de heupkom (acetabulum) botst. Dit wordt ook wel femoro-acetabulaire impingement (FAI) genoemd. Dit kan klachten geven diep in de lies, heup of bil.
De heup
Het heupgewricht is een zogenaamd kogelgewricht en bestaat uit twee botdelen, namelijk de heupkom in het bekken (acetabulum) en de heupkop aan de bovenzijde van het dijbeen (femur). De heupkop is verbonden met de kom door een ligament. Dit wordt het ligamentum teres genoemd. Zowel de heupkom als de heupkop zijn bedekt met gewrichtskraakbeen. Dit is nodig voor goede beweeglijkheid en het opvangen van schokken tijdens bewegen. Op de rand van de kom bevindt zich een kraakbenige lip. Dit wordt het labrum genoemd. Om het heupgewricht ligt een stevig gewrichtskapsel. Dit zorgt voor stabiliteit van het heupgewricht.
Wat kan er mis zijn met uw heup?
Heeft u pijn diep in de lies of bil, knappende pijnlijke sensaties in de lies of slotklachten in de heup? Uw heupklacht kan verschillende oorzaken hebben. Een veel voorkomende oorzaak is kraakbeenslijtage ofwelartrose van de heup.
Hieronder worden enkele oorzaken genoemd die naast artrose klachten van het heupgewricht kunnen veroorzaken.
Heup Impingement (FAI)
Er bestaan twee typen impingement; CAM- en Pincer impingement.
CAM-impingement: Bij de overgang van de heupkop en de heupnek kan zich een bobbel bevinden. Deze bobbel noemen wij een CAM. Deze CAM kan tegen de rand van de heupkom stoten en zo schade aanrichten aan het labrum en het kraakbeen van de heupkom. In dit filmpje ziet u een voorbeeld van CAM -impingement:
Klik hier voor filmpje CAM impingement
Pincer-impingement: Dit kan ontstaan als de rand van de heupkom te ver over hangt. Deze rand noemen wij een pincer. Ook pincer-impingement kan schade aanrichten aan het labrum en het kraakbeen van de heupkom. In dit filmpje ziet u een voorbeeld van Pincer-impingement:
Klik hier voor filmpje Pincer impingement
Vaak bestaat er een combinatie van zowel CAM als Pincer impingement. Door herhaaldelijk letsel en irritatie kan definitieve schade ontstaan aan structuren in en rondom het heupgewricht.
Labrum letsel
Het labrum is een kraakbenige ring aan de rand van de heupkom. Deze omklemt de heupkop en zorgt voor stabiliteit van het gewricht. Tevens zitten er pijnreceptoren in- en rondom het labrum. Door een letsel of repeterende kleine letsels kan er een scheur ontstaan. Dit zorgt voor pijnklachten, meestal diep in de lies of in de bil.
Beschadigd of abnormaal kraakbeen.
Door een letsel, impingement of door milde slijtage kan het kraakbeen van de heupkom of heupkop beschadigd zijn. Dit kan zorgen voor kraakbeenflapjes die tussen het gewricht kunnen komen. Bij ernstige kraakbeenschade spreken we van artrose.
Gewrichtsmuis (corpus liberum).
Dit zijn afgeronde kraakbeenstukjes die los in een gewricht kunnen voorkomen. Dit kan pijn- of slotklachten geven.
Letsel van het ligamentum Teres
Een beschadigd ligament in de heup kan pijn- en klikklachten geven. Tevens kunnen instabiliteitsklachten bestaan.
Diagnose en onderzoek
Om een goede diagnose te stellen zal uw orthopeed specifiek lichamelijk onderzoek doen. Standaard zal een röntgenfoto van de heup worden gemaakt. Meestal zal de orthopeed aanvullend onderzoek aanvragen. Dit kan bestaan uit een MRI van de heup. Voor de MRI zal er meestal contrastvloeistof met een prik in het heupgewricht worden gespoten. Dit zorgt ervoor dat eventueel letsel van het labrum goed in zicht kan worden gebracht.
Bij twijfel over de diagnose kan er een verdovingsvloeistof in het heupgewricht gespoten worden om te beoordelen of de pijn daadwerkelijk uit het heupgewricht zelf komt. Dit onderzoek wordt marcaïnisatie van de heup genoemd.
Wanneer een diagnose gesteld is kan besloten worden om eerst pijnstillers en fysiotherapie te starten. Als deze behandeling geen effect heeft, kan u in overleg met uw orthopeed besluiten om een arthroscopie van de heup (kijkoperatie) te laten verrichten.