Instellen stralenbundels
Ik ben Mieke, één van de bestralingsdeskundigen die ervoor zorgt dat uw bestralingsplan gemaakt wordt. De op de CT-simulator bepaalde instelgegevens en de gemaakte foto’s worden ingevoerd in de computer. Vervolgens wordt er met behulp van deze computer bepaald hoe u bestraald gaat worden en uitgerekend hoelang dit gaat duren.
Het maken van uw bestralingsplan is een heel precies en langdurig karwei. Met name de ogen, bepaalde zenuwen en eventueel het ruggenmerg moeten zoveel mogelijk gespaard worden. Daarom wordt gebruik gemaakt van meerdere bestralingsbundels en vindt de bestraling vanuit verschillende richtingen plaats.
Op deze dwarsdoorsnede ziet u de één van de bestralingsbundels, die straalt van linksboven door het hoofd naar rechtsonder.
Een bestralingsplan met 2 bestralingsbundels.
De bestralingsdeskundigen maken het bestralingsplan zo, dat het gebied dat bestraald moet worden de maximale hoeveelheid straling krijgt en het gezonde weefsel eromheen zo weinig mogelijk. Met de computer wordt een zo nauwkeurig mogelijk bestralingsplan gemaakt. Zoals gezegd worden er meerdere bestralingsbundels gebruikt uit 2, 3 en soms wel 5 verschillende richtingen. Op de foto hierboven ziet u een voorbeeld hoe een bestralingsplan eruit zou kunnen zien. Dit kan dus voor iedere patiënt weer anders zijn.
Aan de gekleurde lijnen in de dwarsdoorsnede kunnen wij de verdeling van de hoeveelheid straling in het lichaam aflezen. Zo kan gekeken worden of het te bestralen gebied de maximale dosis- en of gezonde weefsels zo weinig mogelijk dosis krijgen.
Voorbeelden van bestralingsplannen die laten zien hoe de bestraling zou kunnen gaan. Rood geeft aan waar veel, en blauw geeft aan waar weinig straling komt.
Van voren | Van links | Van onderen |
De gele gekartelde lijnen zijn de “leaves”.
In het bestralingstoestel bevinden zich kleine staafjes van speciaal metaal. Door deze staafjes, ook wel “leaves” genoemd, op nauwkeurige wijze te plaatsen in de stralenbundels is het mogelijk het gezonde weefsels grotendeels af te “blokken” en dus te sparen. De stand van deze staafjes wordt van te voren berekend en tijdens de bestraling automatisch door de computer ingesteld. Op bovenstaande foto’s ziet u enkele voorbeelden van hoe de vorm van de “leaves” en dus ook van de bestralingsbundels zou kunnen zijn.